Giresun’un üç ciltlik sözlü tarihi kitabı yayınlandı

Giresun Üniversitesi (GRÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Mustafa Bakırcı’nın kaleme aldığı Genel Koordinatörlüğünü GRÜ İletişim Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Öğretim Üyesi Dr. İsmail Cem Feridunoğlu ve Yayın Koordinatörlüğünü Ali Murat Yılmaz’ın yaptığı 3 ciltlik kitapta bir sözlü tarih çalışması olarak tasarlandığı ve bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden yaşam öyküsü araştırması tekniği kullanıldığı ve derinlemesine görüşmeler yapıldığı vurgulandı.

KÖSE: ŞEHRİMİZE VE ÜLKEMİZE FAYDALI OLMASINI TEMENNİ EDERİM

Giresun Belediye Başkanı Fuat Köse, kitabın sunuş yazısında, “Giresun’un Sözlü Tarihi: Cumhuriyet Döneminde Şehir ve İnsan başlığıyla hazırlanan üç ciltlik kitabın belediye başkanlığımın ilk günlerine denk gelmesinden dolayı büyük bir mutluluk duydum. Giresun’un il olmasının 100. yılı münasebetiyle başlayıp, Cumhuriyetin 100. yılında okuyucuyla buluşması planlanan bu çalışmanın kitaplaşması ancak mümkün olabilmiştir. Üç ciltlik bu sözlü tarih çalışmasının, Giresun şehrinin Cumhuriyet döneminin kültür hayatıyla ilgili değerli bilgileri ortaya koyması bakımından başta Giresunlu hemşehrilerimiz olmak üzere birçok kişi tarafından da ilgiyle okunacağını ve Giresun’la ilgili çalışmalara önemli bir katkı sağlayacağını düşünüyorum. Giresun’un sosyokültürel hayatına katkı sağlayacak her türlü çalışmanın elbette Giresun kamuoyundan takdir göreceğine inanıyorum. Bu tür çalışmaların artarak devam etmesi hepimizin temennisidir.

Bu vesileyle Giresun’un şehir hayatında tanınan ve yeri olan değerli kişilerle yapılan söyleşilerden oluşan Giresun’un Sözlü Tarihi: Cumhuriyet Döneminde Şehir ve İnsan başlığını taşıyan üç ciltlik bu eserin ortaya çıkmasında emeği olan herkese teşekkür eder, şehrimize ve ülkemize faydalı olmasını temenni ederim” ifadelerine yer verdi.

ŞENLİKOĞLU: HEMŞERİLERİM ADINA TEŞEKKÜR EDERİM

Kitabın diğer sunuş konuşmasında Giresun’un bir önceki Belediye Başkanı Av. Aytekin Şenlikoğlu şunlara yer verdi; “Giresun’un sözlü tarihine dair elinizdeki bu çalışma da aynı şekilde, Giresun’un il olmasının 100. Yılı olan 2021 yılında başlanıp Cumhuriyetin 100. Yılı olan 2023 yılında, her iki tarihin de anısına yayımlanması planlanan bir çalışmaydı. 2023 yılında bitirilen bu çalışmanın sizlerle buluşması ise ancak bu zamana kısmet oldu. Açıkçası, Giresun’un sözlü tarihine dair üç ciltlik bu hacimde bir eserin Belediye Başkanlığım döneminde, Giresun Belediyesinin önemli bir kültür faaliyeti olarak yayımlanmış olmasından son derece mutlu olduğumu ifade etmek isterim. Bu vesileyle, Belediyemiz tarafından desteklenen “Giresun’un Sözlü Tarihi” projesinin yürütücüsü, Giresun Üniversitemizin Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyelerinden Mustafa Bakırcı’ya, çalışmanın genel koordinatörlüğünü yapan Üniversitemiz İletişim Fakültesi öğretim üyesi İsmail Cem Feridunoğlu’na; yine anılarını paylaşma nezaketinde bulunan şehrimiz eşrafına şahsım ve hemşerilerim adına teşekkür ederim.

Giresun Belediyesi olarak Cumhuriyetin 100. Yılı münasebetiyle yayınladığımız, Giresun’un Sözlü Tarihi: Cumhuriyet Döneminde Şehir ve İnsan başlıklı üç ciltlik bu eseri kamuoyunun hizmetine ve ilgisine sunmaktan mutluluk duyduğumu belirtir, hayırlara vesile olmasını temenni ederim.”

PROJE GENEL KOORDİNATÖRÜNÜN VURGULARI

Kent Konseyi Başkanı Proje Genel Koordinatörü Dr. İsmail Cem Feridunoğlu ise kitap ile ilgili özetle, “Hayrettin Orhanoğlu, Giresun’un sözlü tarihi projesinin öncülüğünü yapmış ve proje yönetimini Doç. Dr. Mustafa Bakırci’ye devretmiştir. Orhanoğlu, projeye katılım için yazarla konuşmuş ve Mustafa Bakırci’yi tanıtmıştır. Proje danışma kurulu, katılımcıların belirlenmesi ve görüşmelerin düzenlenmesi gibi görevlerde bulunmuş, yazar da bu süreçte aktif rol oynamıştır. Görüşmelerde katılımcılar, Giresun’un tarihine dair kişisel deneyimlerini paylaşmıştır. Ancak, bazı önemli kişiler sağlık sorunları ve vefat nedeniyle projeye katılamamıştır. Çalışmanın amacı, Giresun’un kültürel tarihine katkı sağlamak ve akademik çevrelerde ilgi uyandırmaktır. Proje, yazar için verimli ve öğretici bir deneyim olmuş, Mustafa Bakırcı ile işbirliği ve dostluk geliştirmiştir” dedi.

BAKIRCI: GİRESUN’UN KÜLTÜREL TARİHİNE ÖNEMLİ BİR KATKI

Kitabın yazarı Doç Dr. Mustafa Bakırcı ise özetle şu ifadelere yer verdi; “Bu çalışma, sözlü tarih metodolojisini kullanarak derinlemesine görüşmelerle gerçekleştirilmiş nitel bir araştırmadır. Araştırmanın yürütülmesi için bir danışma kurulu oluşturulmuş ve bu kurul, hem katılımcı listesinin belirlenmesinde hem de projenin sorumluluğunun paylaşılmasında önemli bir rol oynamıştır. Danışma kurulunun oluşturulmasındaki temel motivasyon, yazarın şehrin eşraf ve esnafı hakkındaki bilgilerinin sınırlı olması ve bu bilgilere erişmek için yerel uzmanların desteğine ihtiyaç duyulmasıdır.

KATKI VE DESTEKLERLE OLUŞAN ESER

Danışma kuruluna ilk davet edilen isim, şehri yakından tanıyan ve birçok aile için “evden biri” olarak kabul edilen akademisyen İsmail Cem Feridunoğlu olmuştur. Feridunoğlu, projeden haberdar edildikten sonra projeye büyük bir fedakarlıkla katkıda bulunmuş ve danışma kurulunun bir üyesi olarak projeye önemli destek sağlamıştır. Projenin en büyük teşvik ve destekçilerinden biri, Giresun Belediyesi Kültür İşleri Müdürü Abdurrahman Demirel olmuştur. Ayrıca, Belediye Kültür Yayınları Şefi Ali Murat Yılmaz, mimar, bürokrat ve iş insanı Nafiz Uğur Karabrahimoğlu, tarihçi yazar Mehmet Fatsa, iş insanları Tuncer Dervişoğlu ve Adem Apaydın, genç iş insanı Güray Kubilay Yaman ve Giresun’la ilgili birçok kültürel faaliyete katkı sunan Hüseyin Gazi Menteşoğlu da danışma kurulunda yer almış ve projeye çeşitli şekillerde katkıda bulunmuşlardır.

Görüşmelerin gerçekleştirilmesi için bir katılımcı listesi oluşturulmuş ve bu liste düzenli olarak gözden geçirilip, güncellenmiştir. Nihai olarak, proje kapsamında otuz dört kişiyle görüşme yapılmış ve bu görüşmelerden yüz saate yakın ses kaydı alınmıştır. Görüşmelerde yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış ve katılımcıların kendi hayatlarına ve yaşadıkları şehre dair tanıklıkları kaydedilmiştir. Görüşme formunun hazırlanmasında ve görüşmelerin gerçekleştirilmesinde birçok akademisyenin ve uzman kişinin katkıları olmuştur.

GÖRÜŞMELER KAYIT ALTINA ALINDI

Görüşmeler genellikle Giresun Belediyesi’nin çeşitli mekanlarında gerçekleştirilmiş, katılımcıların talepleri doğrultusunda evlerinde de görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sırasında ses kayıt cihazı kullanılmış, fotoğraf çekilmiş ve bazı durumlarda profesyonel kamera kaydı da alınmıştır. Görüşme formunun kapsamlı bir şekilde hazırlanmış olmasına rağmen, görüşme sırasında bazen eksik veya yanlış soruların sorulduğu da fark edilmiştir.

Görüşme metinleri, ses kayıtlarının çözümlenmesiyle elde edilmiştir. Bu çözümlenmeler, genç sosyologlardan oluşan bir ekip tarafından gerçekleştirilmiş ve elde edilen metinler tarafımdan kontrol edilmiştir. Eksikleri giderilen metinler Dr. Çetin Arslan tarafından redakte edilmiştir. Görüşme metinleri, katılımcıların ifadelerini olabildiğince doğru yansıtabilmek adına minimum düzeyde müdahale edilerek sunulmuştur. Katılımcıların mahremiyetine ve etik kurallara uygunluk konusunda azami özen gösterilmiştir.

Araştırmanın sınırlılıkları arasında, bazı potansiyel katılımcılarla görüşme yapılamaması ve bazı görüşmelerin katılımcıların sağlık durumu veya diğer nedenlerle tamamlanamaması yer almaktadır. Görüşmelerin uzunluğu ve katılımcıların yaşları göz önünde bulundurularak, görüşmelerin katılımcıları yormadan gerçekleştirilmesine dikkat edilmiştir.

Eski Giresun fotoğraflarının ve kartpostallarının kullanımı da çalışmanın bir parçası olmuştur. Bu fotoğraflar, Hüseyin Gazi Menteşoğlu’nun koleksiyonundan seçilerek çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışma boyunca katılımcıların mahremiyeti korunmuş, görüşmelere gönüllülük esasına dayalı olarak katılımlar sağlanmıştır. Görüşme öncesinde katılımcılara çalışmanın amacı ve içeriği hakkında bilgi verilmiş, görüşme metinlerinin etik olarak gözden geçirileceği belirtilmiştir.

Bu çalışmanın gerçekleşmesinde birçok kişinin katkısı olmuştur. Özellikle proje koordinatörü İsmail Cem Feridunoğlu’na ve Giresun Belediyesi’ne sağladıkları destek için teşekkür edilmiştir. Projenin tamamlanması yirmi altı ay sürmüş ve bu süreçte karşılaşılan zorluklara rağmen, Giresun’un sözlü tarihi konusunda önemli bir birikim elde edilmiştir. Çalışmanın, gelecekte yapılacak benzer çalışmalara öncülük etmesi ve genç nesillerde ilgi uyandırması amaçlanmıştır. Çalışmaya katkı sağlayan tüm katılımcılara ve destekçilere teşekkür edilmiştir.”