Kumar bağımlılığı, bilinçli farkındalık ile aşılabilir

Teknolojik gelişmelerle kumar, fiziksel mekanlardan internet ve akıllı telefonlara taşınmaktadır. Piyango ve loto gibi basit oyunların yanı sıra sanal kumar, bahis ve gazino oyunları yaygınlaşmaktadır. Kumar, bireyin kontrolünü zayıflatarak iş, aile ve sosyal yaşamda sorunlara yol açmaktadır. Bu nedenle bilinçli farkındalık, bağımlılıkla mücadelede kritik önem taşımaktadır.

KUMAR BAĞIMLILIĞI, İNTİHAR RİSKİNİ 15 KAT ARTIRMAKTADIR

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Mehtap Kızılkaya ve Yüksek Lisans Öğrencisi Kübra Yılmaz’ın literatür taraması yöntemini kullandıkları “Kumar Bağımlılığında Bilinçli Farkındalığın Etkisi” isimli  derleme çalışmada kumar bağımlılığı, kişinin zamanının büyük kısmını kumar oynamaya ayırmasına, kumar oynama davranışını kontrol edememesine, psikolojik sorunlara ve işlevsellikte azalmaya yol açan bir bozukluk olarak tanımlanmaktadır.

Çalışmada kumar bağımlılığının risk faktörleri arasında erkek cinsiyet, genç yaş, düşük sosyo-ekonomik durum, erken yaşta kumar aktivitelerinin başlaması ve psikiyatrik hastalıkların yer aldığı belirtilmektedir. Kumar bağımlılığı, psiko-sosyal, fiziksel ve ekonomik sorunlara yol açmaktadır. Ekonomik zorluklar, ilişkiler bozarak suçluluk, stres, çatışma ve izolasyona neden olmaktadır.  Çalışmada yer alan bilgiye göre, kumar bağımlısı bireyler, kumar bağımlısı olmayan bireylere oranla 15 kat daha fazla intihar riski taşımaktadır.

KUMAR BAĞIMLILIĞININ TEDAVİSİ MÜMKÜN

Kumar bağımlılığı tedavisi üç aşamadan oluşur: İlk aşamada yoksunluk belirtileri ilaçla hafifletilmektedir. İkinci aşamada, sağlıklı alışkanlar kazandırılarak nüks önlenmeketir. Son aşamada ise bağımlılıktan tamamen uzak kalma hedeflenmektedir. Ayrıca kumar bağımlılığı tedavisinde psikoterapi etkidir. Bilişsel-davranışçı terapi olumsuz düşünceleri değiştirmektedir. Kumar bağımlılığı tedavisinde bilinçli farkındalık uygulamaları da önemli bir rol oynamaktadır. Dürtüsellik ve kaygıyı azaltmak için kullanılan bu yöntem, kişilerin anın farkında olmalarını sağlayarak, kumar oynamayı tetikleyen düşünceleri kontrol etmelerine yardımcı olmaktadır.

KUMAR BAĞIMLILIĞI ÖNLEMEK İÇİN EĞİTİM PROGRAMLARI ŞART

Kumar bağımlılığını önlemek için ise çocuklar ve ergenlere yönelik okul temelli eğitim programlarına öncelik verilmektedir. Bu programlar, aileleri ve öğretmenleri de kapsayarak daha geniş bir etki yaratmayı amaçlamaktadır.  Türkiye’de, kumar bağımlılığıyla mücadelede birçok kurum aktif bir şekilde rol almaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Yeşilay, bu alanda önemli faaliyetler yürütülmektedir. (Bilimin Kamusal İletişimi (bil-ki) TÜBİTAK 1001, proje no: 123K063)

MUHABİR: GÖKÇE BAYDAR