Dünyanın en köklü medya kuruluşlarından biri olan BBC, Türkiye’nin Giresun bölgesinde yetiştirilen fındıkları ve bu ürünün ardındaki ilham verici öyküyü ele aldı.
“Discovering the World’s Table” programında fındık üretim sürecini derinlemesine inceleyen BBC, özellikle Türkiye’nin fındık ihracatında kadınların rolüne dikkat çekti. Giresun’un fındıkları, sadece Türkiye ekonomisine değil, aynı zamanda küresel tatlı endüstrisine de katkıda bulunuyor. Dünya fındıklarının yüzde 72’si Türkiye’den sağlanırken, Doğu Karadeniz bölgesi ise bunun yüzde 60’ına ev sahipliği yapıyor.
Giresun’da dokuz yıl önce kurulan Home of the Hazelnut, bu kadim geleneği modern bir bakış açısıyla devam ettiren bir işletme olarak öne çıkıyor. Kurucu ortaklardan Sayari Sungur, ailesinin başarı hikayesiyle gurur duyuyor. BBC’ye verdiği demeçte, fındık sektöründe kadınların artan etkinliğine dikkat çekerek, “Artık birçok kadın bu ürünün ne kadar değerli olduğunu görmeye başladığına göre, çok daha fazlası onu üretmeye ve sahiplenmeye başlıyor. Bence bu olağanüstü,” ifadelerini kullandı. Sungur, bu başarı hikayesinin bölgede yaşayan diğer kadınlara kendi işlerini kurmaları için de ilham verdiğini belirtti.
KADİM BİR MİRASA ÇEVRESEL ZORLUKLAR TEHDİT EDİYOR
Türkiye’nin fındık endüstrisi hızla büyürken, çevresel sorunlar bu sektörü tehdit etmeye başladı. İklim değişikliği ve zararlıların artışı, Türkiye’deki fındık üreticileri için giderek artan bir sorun haline geliyor. Giresun bölgesinde bitki koruma alanında uzman olan ve aynı zamanda fındık çiftçiliği yapan Dr. Sebahat K Ozman-Sullivan, bu değişimlerin tarım üzerinde yarattığı olumsuz etkilere dikkat çekiyor. Dr. Ozman-Sullivan, iklim değişikliğiyle birlikte son birkaç yılda yeni zararlı türlerin ortaya çıktığını belirterek, “Bu zararlıları kontrol altına almak zor çünkü birçok bitkiyi etkiliyorlar. Ayrıca yüksek nem küf hastalığına yol açıyor ve bu da fındık ağaçlarının sağlığını tehdit ediyor,” diye konuştu.
KİMYASAL MÜCADELEYE KARŞI BİYOLOJİK DENGE UYARISI
Artan zararlı istilasına karşı kimyasal mücadele yöntemlerinin yaygınlaşması, yerel çevre üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Dr. Ozman-Sullivan, zararlı böceklere karşı yoğun olarak kullanılan böcek ilaçlarının doğadaki faydalı mikroorganizmaları da yok edebileceğini vurguladı. “Böcek ilacı kullanımı [gibi yöntemler] yarardan çok zarar getirebilir çünkü toprakta yaşayan çok sayıda mikroorganizma var ve onları canlı tutmak zorundayız,” diyen Dr. Ozman-Sullivan, biyolojik dengenin korunmasının önemine dikkat çekti. Özellikle fındık gibi narin bitkilerin yetiştirilmesinde, ekosistem dengesi korunarak sürdürülebilir yöntemlerin uygulanması gerektiğini belirtti.
GİRESUN’DAN DÜNYAYA: YERELDEN KÜRESELE FINDIK YOLCULUĞU
Giresun fındığı, yüzyıllardır antik geleneklerin modern dünyaya taşınan bir mirası olarak tanınıyor. Özellikle Home of the Hazelnut gibi işletmeler, yerel değerleri küresel arenaya taşıyarak bölge ekonomisine katkı sunuyor. Türkiye’de yerli girişimcilerin bu ürünü işleyip, katma değerli bir ürün olarak piyasaya sunmaları, ihracattan yerel pazara dönüşen yeni bir fındık hareketi başlatıyor. Giresun’un fındık üreticileri, dağ ve deniz ekosisteminin sunduğu bereketle bu mirası korumak için çaba gösteriyor.
Dr. Ozman-Sullivan ve birçok yerel çiftçi, doğanın kendilerine sunduğu bu değerli ürünü geleceğe taşıma kararlılığında. “Bu güzel coğrafyada fındık yetiştirmeye devam etmek istiyoruz,” diyen Ozman-Sullivan, bölgenin geleneksel tarım yöntemlerini korumanın önemini vurguluyor.