Küçük bir kontrol, büyük bir fark yaratır: Meme kanseriyle mücadele

Meme kanseri, kadınlar arasında en sık görülen kanser türü olarak öne çıkmakta. Dünya Sağlık Örgütü, meme kanserinde erken teşhisin önemini vurgulamak amacıyla 2004 yılından bu yana Ekim ayını “Meme Kanseri Bilinçlendirme ve Farkındalık Ayı” olarak belirlemiştir. Bu kapsamda bireylerin düzenli tarama programlarına katılımı ve kendi kendine muayene yapmaları teşvik edilmekte. Erken teşhisin, meme kanseriyle mücadelede yaşam kalitesini artırmada kritik bir rol oynadığı düşünülmektedir.

Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Neslişah Gürel Köksal’ın “Meme Kanserinde Tarama ve Erken Tanı” isimli çalışmasında, meme kanseri oranlarının hızla arttığına dikkat çekilmektedir. Araştırmalar, her sekiz kadından birinin hayat boyu meme kanserine yakalanma riski taşıdığını göstermektedir. Türkiye’de, her yıl yaklaşık 15.000 kadının meme kanserine yakalandığı belirtilmektedir. Bu durum, erken teşhisin önemini daha da artırmaktadır.

Meme kanserinde erken teşhisin, sağkalım oranlarını önemli ölçüde artırdığı bilinmektedir. Erken evrede teşhis edilen meme kanseri hastalarında tedavi sürecinin daha başarılı ilerlediği ve hastaların yaşam kalitesinin arttığı görülmektedir. Ulusal kanser tarama programları kapsamında, 40-69 yaş aralığındaki kadınların düzenli olarak kendi kendine muayene yapmaları ve iki yılda bir mamografi çektirmeleri önerilmektedir. Ayrıca, 20 yaşını dolduran tüm kadınların ayda bir kendi kendine muayene yapmaları teşvik edilmektedir.

Gelişen tedavi yöntemleri ve ileri düzey görüntüleme sistemleri sayesinde meme kanseri hastalarının sağkalım oranları artmaktadır. Bu nedenle, aile hekimleri, hemşireler ve ebelerin, kayıtlı hastalarını düzenli taramalara yönlendirmesi büyük önem taşımaktadır. Ayrıca, toplum sağlığı merkezleri meme kanseri konusunda farkındalığı artırmak amacıyla çeşitli eğitim programları düzenleyerek, erken teşhisin önemini topluma aşılamaya devam etmektedir. Bunun için her ilde en az bir tane olmak üzere 331 adet Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezi (KETEM) bulunmaktadır. Meme kanseri taramaları KETEM’ler, toplum sağlığı merkezleri ve aile sağlığı merkezleri arasında koordineli bir şekilde sürdürülmektedir. (Bilimin Kamusal İletişimi (bil-ki) TÜBİTAK 1001, proje no:123K063)

MUHABİR: ÇAĞLA ÖZTÜRK