Mimarlar Odası Giresun’un Geleceği ve Kentsel önerileri raporu

Fındığın Başkenti, Kirazın Anavatanı Giresun; Giresun ile ilgili konuların meslek alanımızla ilgili bölümlerinde, herzaman en iyisinin olması için çaba sarf etmek, mesleki sorumluluğumuz ve Giresun sevgimizdendir.
Şehrimizin yapılaşmasında, kentsel planlama ve imar çalışmalarında gördüğümüz ya da belirlediğimiz yanlışları anlatmak, doğru ve yönlendirici eleştiri ve önerilerde bulunmak mesleki sorumluluğumuzdur.
Mimarlar Odası Giresun Şubesi olarak; ilimize yapılacak hiçbir yatırıma karşı çıkmak gibi bir niyetimiz olmadığı
gibi, ilimize yapılacak her türlü yatırımın ilgili yasa ve yönetmelikler çerçevesinde olabilecek olanın en iyisinin olmasını istiyoruz.
Bu kapsamda; doğal, kültürel, tarihi ve kentsel değerlere saygılı, çağdaş bir kentleşme için
görüşlerimizi paylaşmaya devam ediyoruz…

SUNUŞ:
Cumhuriyetimizin 2. Yüzyılının ilk seçimleri öncesindeyiz. Özellikle Yerel Seçim dönemleri, kentsel sorunların ve çözüm önerilerinin, toplumun her kesiminin bir şekilde içinde olduğu ve yoğun olarak tartışıldığı
dönemlerdir.
Bu nedenle; seçim dönemindeki fikir ve tartışma yoğunluğunun seçim sonrasına da taşınması, Giresun’un kentsel gelişimi açısından tartışılması gereken konuların daha doğru tartışılabilmesi ve kentin ana sorunlarının unutulmaması için, Mimarlar Odası Giresun Şubesi olarak önemli bulduğumuz konuları
YEREL YÖNETİM ADAYLARINA bir kez de bizim bakışımızla hatırlatmak ve görüşlerimizi paylaşmak istiyoruz.
Yaşadığımız şehrin giderek artan kentsel sorunlarının kalıcı ve doğru bir şekilde çözümlenebilmesi için, öncelikle doğru tespit ve değerlendirmeler yapılması gerekiyor. Aksi takdirde kentsel hataların düzeltilmesi bazen çok zor, bazen de olanaksız olabilir.
Mimarlar Odası Giresun Şubesi olarak, kentsel sorunların çözümü için yapılacak tüm olumlu çalışmalarda katkıda bulunmayı, özel ve onurlu bir görev olarak kabul etmeye hazır olduğumuzu bir kez daha hatırlatarak tüm adaylara başarılar dileriz…

ÖNERİ ve BEKLENTİLER
Kentsel Planlama ve Nazım İmar Planı:
• Sağlıklı ve güvenli kentleşme için,
• Doğal Afetlere hazırlıklı bir kentleşme için,
• Standartları yüksek kentsel yaşam alanlarının ve kentsel çevrenin oluşturulması için,
• Tarihsel, doğal, kültürel değerlerin korunması ve yaşatılması için,
• Yaşam destek sistemlerini gözeten bir mekânsal gelişmenin sağlanabilmesi için,
• Kent paydaşlarının daha yeşil bir kent merkezinde yaşaması için,
• Temiz ve sağlıklı bir çevre için,
• Yaya hakları için,
• Engelli hakları için,
• Kent yoksulları için,
• Kent kimliğine ve değerlerine sahip çıkılması için,

KENTSEL PLANLAMA ve PLANA SAYGILI POLİTİKALAR gereklidir.
Bu kapsamda ilk yapılması gereken şey; NAZIM İMAR PLANI uygulamasına göre kentsel gelişimin ana kararlarını oluşturarak, geleceğe yönelik planlamaların yapılmasıve bu sürece ilgili MESLEK ODALARININ katılımlarının sağlanmasıdır.
Büyük ölçekli ve yerel-coğrafi koşulların dikkate alındığı Nazım İmar Planı çalışması yapılmadığı sürece;nitelikli bir kentsel gelişim sağlanmayacağı gibi, günübirlik kararlar doğrultusunda ve kentsel planlama ilkeleri dikkate alınmaksızın yapılacak uygulamaların önüne geçmek mümkün olmayacaktır.

Kent içi Trafik – Şehirlerarası Trafik ve Ulaşım Planlaması:
Kent içi ulaşım sorununa sadece bir trafik sorunu olarak bakmak, plansız ve tutarsız ulaşım yatırımlarıyla günlük çarelere başvurmak, ciddi ve geri dönülemez yanlışlara neden olur. Özellikle şehirlerarası trafiğin rahatlatılması için, geçmiş yıllarda Karadeniz Sahil Yolu (Transit Yol) olarak yapılmış olan yol üzerinde, yol ve deniz kotunun altında (DAL – ÇIK olarak tanımlanan) çözümler aramak, telafisi zor, pahalı, kentin iklim ve coğrafi yapısı ile
uyumsuz tercihlerdir.
Fiziki ve coğrafi verilerle değerlendirildiğinde, yapım aşamasında oldukça sorunlu olacağı değerlendirilen DAL–ÇIK projesinin, uygulama aşamasında tam tersine dönüşerek KÖPRÜLÜ ÜST GEÇİŞ seçeneğinin dayatılmasına dönüşebileceği de ayrı bir olasılıktır.
Çözüm olarak önerilen düzenlemelerin yeni sorunlar üretip – üretmeyeceğiayrıntılı olarak değerlendirilmeli, ilgili kurumlarla görüşülerek GÜNEY ÇEVRE YOLU yapılana kadar tüm koşullar zorlanmalı ve HEMZEMİN çözümler üretilmesi sağlanmalıdır.
Giresun’un iklimsel ve coğrafi yapısı, nüfus dağılımı, sosyal ve ticari alışkanlıkları, ilgili bilimsel veriler doğrultusunda incelenerek, kent içi ulaşımı sorun haline dönüştüren farklı etkenlerin dikkate alındığı çözüm önerileri geliştirilmelidir.
Kent tüm alanları ve coğrafi nitelikleri dikkate alınarak, bir bütün olarak ele alınmalı ve kent geneli için yeni bir Ulaşım ve Trafik Planlaması yapılmalıdır.

Valilik Önündeki Kavşağın Açılması:
Kent içi trafiğinin rahatlatılması için; Valilik önündeki kavşağın yeniden düzenlenerek, bu alanda hemzemin bir kavşak yapılması en kolay çözüm olarak görülmektedir.
Kent Merkezinde trafik yoğunluğun sürekli arttığı (G-City, Sokakbaşı-Çınarlar Mah.,Yeniyol) bölgeler için yeni çözümler üretilmelidir.
Transit Yol nedeniyle uzun süredir bir Sahil Kenti olma özelliğini kaybeden Giresun’un yeniden, Kent Merkezi ve Sahil bağlantılarının güçlendirilmesi için, tüm sahil şeridinde (Gaziler Mah. – Gemilerçekeği Mah. arasındaki sahil bandı) yeni bağlantı çözümleri üretilmelidir.
Mevcut üst geçitlerin; yaşlı, çocuk ve engelli erişimi ile ilgili olumsuzlukları, aydınlatma eksiklikleri ve üst geçitlerde asansör bulunmaması gibi kullanım zorlukları uzun zamandır
devam etmektedir.
Ayrıca yağmurlu gün sayısı dikkate alındığında Giresun’da kullanılacak üst geçitlerin üstünün kapalı olması gerektiği de dikkate alınmalı ve bu düzenlemeler yapılırken malzeme seçimi ve estetik kaygılar dikkate alınmalıdır.
Kent İçi Otopark Gereksinimi:
Kent içi Trafiğin en önemli unsurlarından biri olan Kent içi Otopark sorunu, gelişmekte olan tüm kentlerin en rahatsız edici konularından biridir.
İstenen ve kalıcı çözümün nitelikli Semt Otoparkları olmasına rağmen, kent içindeki küçük ve kullanılmayan özel mülkiyete ait arsaların geçici süreli kiralanması ile yapılacak düzenlemeler kent içindeki Otopark sorununu bir parça da olsa rahatlatabilir.
Ayrıca coğrafi yapının sağladığı eğimlerin ve İmar Planında belirlenecek kesişim noktaları ile çıkmaz sokak vb. alanların doğru ve işlevsel değerlendirilmesi ile yapılacak Katlı Semt Otoparkları sorunun hafifletilmesinde faydalı olacaktır.
Ağır Vasıta ve TIR Parkı Düzenlemeleri:
Kentin doğu ve batı tarafındaki (yol-sahil-kaldırım) düzenlemeler sırasında oluşturulan geçici otopark ceplerinin, ağır vasıta ve TIR parkı olarak kullanılması, sahil bandının sosyal alan olarak kullanımına engel olmanın yanı sıra güvenlikve çevre kirliliği sorunlarına neden olabilmektedir.
Bu alanların (Defterdarlık ve İtfaiye Müdürlüğü Binası ile İl Özel İdare Binası’nın karşı tarafındaki yol ceplerinin) ağır vasıta ve TIR parkı olarak kullanılmasının aynı zamanda turizm kenti olmaya çabalayan bir kent için uygun bir durum olmadığı açıktır.
Nakliye kamyonları, ağır vasıtalar, TIR vb. araçların park ve konaklama ihtiyaçlarının gerçek anlamda karşılanması için, şehrin doğu ya da batı tarafında uygun bir alan oluşturularak çözüm sağlanabileceği değerlendirilmelidir.

Güney Çevre Yolu:
Giresun şehir içi trafiğinin rahatlatılması amacıyla uzun vadeli ve kesin çözüm için; Güney ÇEVRE YOLU’nun bir an önce gerçekleştirilmesinin sağlanması gerekmektedir.
Uzun süredir (⁓15 yıldır) proje aşamasında olduğu bilinen GİRESUN ÇEVRE YOLU’nun yüksek standartlı ve şehir bağlantılarının kentin coğrafi yapısına uygun şekilde planlanması durumunda, ÇEVRE YOLU şehre yeni gelişim bölgeleri kazandırılarak arsa üretimine de olanak sağlayabilir.
Halen devam ettiği bilinen proje çalışmalarında, ÇEVRE YOLU – KENT MERKEZİ bağlantılarının, batıda Batlama Vadisi, doğuda Aksu Vadisi olduğu bilinmektedir.
Doğu – batı bağlantılarına ek olarak, merkezde planlanacak üçüncü bir bağlantı ile (Kayadibi Mah. veya Seldeğirmeni Mah. vb.) Çevre Yolu-Kent Merkezi bağlantısı güçlendirilmelidir.
Yeni Güney Bulvarı:
Çevre Yolu ile Kent Merkezi arasında, İmar Planı sınırlarında (adı Giresun kamuoyu tarafından belirlenecek) yeni bir BULVARplanlanması ile Giresun’un doğu-batı aksındaki yerleşim zorunluluğuna, güney aksı boyunca yeni bir alan açılabileceği değerlendirilmelidir.
Yeni Güney Bulvarı; Çevre Yolugüzergâhı dikkate alınarak planlanmalı ve bu planlama ile bir sahil kenti olan Giresun’un, doğu – batı aksındaki ulaşımının kolaylaştırılması sağlanmalıdır.
Güney Çevre Yolu ve Yeni Güney Bulvarı ile ilgili çalışmalar, kent genelinde (tüm kurum, kuruluş, dernek ve sivil toplum kuruluşları tarafından) öncelikli konu olarak ele alınmalı, ilgili çalışmaların tüm aşamaları izlenmeli ve Giresun kamuoyu bilgilendirilmelidir.

Kent Meydanı,Yaya Bölgeleri, Yayalaştırılmış Ticari Alan ve Yeni Merkezler: Kent meydanları çağdaş kentlerin en önemli simgeleridir. Kentler kimliklerini ve hemşeriliklerini, kentsel değerlerinin vurgulandığı Meydanlara
yansıtırlar.
Atatürk Meydanı’nın, sahil bağlantısı güçlendirilecek şekilde, gerekli kamulaştırmalar yapılarak yenidendüzenlemesi, Atatürk Meydanı’na gerçek bir kent meydanı niteliği sağlayabilir.
Karadeniz Sahil Yolu (Transit Yol) yapımından önce, Osman Ağa Meydanı ile Taşbaşı Parkı arasındakibeton köprünün (yaya köprüsü) Transit Yol çalışmaları sırasında yıkıldığı biliniyor.
Bu beton köprünün yıkılmasından sonra sahile geçişi sağlamak için yapılan mevcut üstgeçit ile iki alan arasındaki bağlantının tam olarak sağlanamadığıda bilinmektedir.
Osman Ağa Meydanı ile Taşbaşı Parkı ve Fuar Alanına ulaşımı sağlayacak yeni bir taşıt ve yaya bağlantısının kurulması, sahil bandına geçişi kolaylaştıracağı gibi çok büyük bir eksikliği de karşılayacaktır.
Şehrin yeni gelişen bölgelerinden Aksu ve Teyyaredüzü mevkilerinde yeni düzenlenecek kent meydanları, yaya bölgeleri, sosyal donatı ve rekreasyon alanlarının doğru planlanması ve üst ölçekte ele alınması gerekmektedir.
Aksu Vadisi’nde yoğunlaşan yeni yapılaşma, kentin bu bölgesinde yapılmış olan, Eğitim ve Araştırma Hastanesi, yeni Stadyum ve Havuz Binalarının bu bölgede yeni bir yoğunluk ve ciddi trafik oluşturduğu görülmektedir. Bu bölgedeki planlama çalışmalarının yeni oluşacak kentsel ihtiyaçlar doğrultusunda yapılması uygun olacaktır. Çağdaş kentlilik bilinci, taşıt trafiğinden çok yaya haklarını sahiplenmeyi gerektirir.
Kentin ticari merkezleri ile bağlantılı olarak oluşturulacak yeni YAYA BÖLGELERİ, kent insanına yenimekân anlayışları sunmanın yanı sıra kent içinde yeni ticari akslar oluşturulmasına da olanak sağlayacaktır.
Yaya bölgelerindeki plansız uygulamaların, kaldırım ve alan işgallerinin, YAYA HAKLARI İHLALİ olduğu unutulmamalı ve bu tür uygulamalara bir an önce son verilmelidir.
Komşu illerdeki örnekler; bu tür alanların farklı sosyal, kültürel ve ticari hareketlilikler yaratarak, kent yaşamının renklenmesine zemin oluşturabildiğini göstermektedir.

Kentsel Dönüşüm Çalışmaları:
Halen planlama çalışmalarının devam ettiği bilinen Kale Mahallesindeki Kentsel Dönüşüm çalışmaları, yalnızca çalışma alanını etkilemenin ötesinde, Giresun için yeni bir turizm, kültür ve sanat bölgesi yaratacak, kentin marka değerini arttıracaktır.
Bu nedenle Kale Mahallesinde uzun zamandır gündemde olan Kentsel Dönüşüm çalışmaları doğru önerilerle sürdürülmelidir.
Ayrıca, benzer nitelikte Kentsel Dönüşüm çalışmalarının belirlenecek yeni bölgelerde ve özellikle ada-bölge bazında değerlendirilmesi, kent içindeki sorunlu bölgelerin, içinde yaşayanlarla birlikte yaşam standartlarının yükseltilmesini sağlayacaktır.
Kültürel Mirasın Korunması: Giresun’un Tarihi Kentler Birliği’ne üye olan bir kent olduğu unutulmamalıdır.
Kültürel Mirasın korunmasındaki zaman kaybının Kentsel, Doğal ve Tarihi SİT alanları içindeki önemli doku ve yapıların tamamen kaybedilmesine neden olabileceği göz ardı edilmemeli ve Giresun sahip olduğu değerlere sahip çıkmalıdır.
• GiresunKalesi: Giresun Kalesi’nin, tarihi ve kültürel değerlerinin korunmasına özen gösterilerek, Kalenin
turizm potansiyelinin daha iyi değerlendirilmesi için, Kültür ve Turizm Bakanlığınca da onaylanmış olan Giresun Kalesi Restorasyon Projesi’nin bir an önce uygulamaya konulması sağlanmalıdır.
Kaleye yaya ulaşımının kolaylaştırılması sağlanmalı, ancak bu konuda önerilecek düşey bağlantı projelerinin değerlendirilmesinde en önemli konunun mevcut dokuya ve coğrafyaya uygunluk olması gerektiği unutulmamalıdır. Bu konudaen uygun ve estetik çözümün bulunması için panoramik asansörler ya da füniküler sistemler değerlendirilebilir.
Teleferik sisteminin; başlangıç ve varış istasyonları, hat güzergâhının yoğunlukla tescilli alan üzerinden geçmesi, beton ayakların oturacağı bölgelerin yoğun yerleşim bölgelerine denk gelmesi ve yeterli yüksekliğin sağlanmasındaki zorluklar nedeniyle uygun bir çözüm olmadığı değerlendirilmektedir.

• Zeytinlik Mevkii:
Kent içi turizm potansiyelinin değerlendirilmesinde Zeytinlik Bölgesi çok önemli bir yer tutmaktadır. Zeytinlik Bölgesi’nin varlığının bilinir hale gelmesinde, öneminin vurgulanması ve koruma bilincinin oluşmasında Giresun Mimarlar Odası her dönem sorumluluk almıştır.
Son dönemde bölgede yapılan Sokak İyileştirme Çalışmaları’nın daha kapsamlı bir şekilde
devam ettirilmesi çok önemlidir. Zeytinlik Bölgesi’nde tescilli alan içindeki altyapı
sorunlarının çözülmesi ile alan içindeki bölge mimarisine aykırı yapıların kamulaştırılarak
yeşil alana dönüştürülmesi ya da bu binalarda da mevcut dokuya uygun cephe
iyileştirmelerinin yapılması bölgenin turizme kazandırılması açısından önemli
bulunmaktadır.
• Giresun Adası:
Giresun Adası doğal, tarihi ve kültürel değerleri korunarak turizme ve Giresun halkının
kullanımına sunulmalıdır.
Gemilerçekeği veya Aksu Festival Alanı bölgesinden kurulacak düzenli Ada ulaşım
bağlantısı, aynı zamanda bu bölgelerin de birlikte planlanması sağlayacaktır.
Giresun Adası’nın, arkeolojik çalışmaları desteklenmeli ve bu tür bilimsel çalışmaların
sürekliliği sağlanmalıdır.Giresun Adası için yapılacak çalışmaların tek elden yürütülmesi
ve sürekliliğin sağlanması amacıylaözel bir birim kurulması, kentin Giresun Adası’na
verdiği önemi vurgulayacaktır.
• Gedikkaya:
Giresun’un kullanılamayan değerlerinden biri olan Gedikkaya bölgesi (eğer doğru
planlanabilirse)Doğal Sit Alanı olması ve kentin doğu yakasından Giresun Kalesi’ne farklı
bir bakış açısı oluşturan konumu ile kent yaşamı içinde farklılıklar oluşturabilecek yeni bir
rekreasyon ve turizm alanı olabilir.
Gedikkaya’da yapılacak, yürüyüş parkuru ve patikaların, seyir teraslarının ve her türlü
düzenlemenin mevcut dokuyla uyumlu olması gerektiğine özellikledikkat edilmelidir.
• Plajlar Bölgesi:
Plajlar Bölgesi’nde yapılan düzenlemeler, Giresun’un bir sahil kenti olma özelliğinin
yeniden hatırlanması açısından önemli ve değerlidir.
Ancak Plajlar Bölgesi’nde yapılan ve yapılacak düzenlemelerde, ilgiliplanlama ilkelerine
uyulması, malzeme seçimi ve uygulama (işçilik) hatalarına dikkat edilmesi de ayrıca
önemlidir.
Plajlar Bölgesi’nin aynı zamanda bir turizm alanı olduğu da dikkate alınarak, bölgede
yapılacak çalışmalarda, projeli ve yöresel nitelikli uygulamalar yapılmasına özen
gösterilmeli, görsel kirlilik yaratacak yapılaşmalara izin verilmemelidir.
Millet Bahçesi:
Atatürk Stadı’nın Çotanak Stadı olarak Aksu mahallesine taşınmasısonrasında yerine Millet
Bahçesi yapılması, kent içinde sosyal donatı alanlarının arttırılması ve kaliteli yeşil alanlar
üretilmesi açısından kent genelinde destek görmüştür.
Yapımı devam etmekte olan Millet Bahçesinin, hiçbir şekilde kütlesel yapılaşmaya izin
verilmeden, bu alanda yalnızca ağaçlandırma ve peyzaj çalışması yapılarak, kent merkezinde
oluşturulacak bir Kent Parkı niteliğinde düzenlenmesi, Giresun’a yeni ve güçlü bir cazibe
merkezi yaratılabilir.
Giresun’un sosyal ve kültürel yaşam standartlarının yükseltilmesi açısından çok önemli bir
fırsat yaratabilecek bu alanın doğru değerlendirilmesi, yalnızca bulunduğu bölgeye değil tüm
kente değer katacaktır.
Giresun Kültür Merkezi:
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2022 yılı Yatırım Programı’nda yer almasına rağmen yapılan
ihaleleri (3 kez) ekonomik nedenlerle sonuçlandırılamayan Giresun Kültür Merkezi’nin
günümüze kadar yapılamamış olması Giresun için çok büyük bir eksikliktir.
2012 yılında, Sokakbaşı Caddesindeki Kültür Sitesinin (Vali Sami OYTUN Kültür Sitesi)
yıkılması sonrasında, 12 yıldır gerçek anlamda bir Kültür Merkezi olmayan sayılı illerden
olan Giresun için, Giresun Kültür Merkezi’nin günümüze kadar yapılamamış olması, ilgili
Bakanlığın Yatırım Programında yer alan bir yatırımın geciktirilmesi açısından da üzücüdür.

Ancak, geçtiğimiz yıllarda,Kültür Merkezi yapımı için kent içi taşıt trafiğinin yoğun olduğu,
Atatürk Bulvarı üzerinde, Atatürk Anadolu Lisesi’nin kuzey tarafındaki eski Pansiyon Binası
arsasının seçilmesi, konum ve alan (Arsa alanı: 3.885 m2) olarak son derece yetersiz ve yanlış
bir tercihtir.
Kültür Merkezi gibi simgesel özelliği olan bir yapının, asgari protokol kurallarının
uygulanması için bile yeterli kapalı ve açık alana sahip olmaması seçilen arsanın yetersizliğini
göstermektedir.
Ayrıca seçilen arsanın alan olarak yetersiz olması nedeniyle projenin salon kapasitesi ve
nitelik olarak da tam bir Kültür Merkezi özelliklerine sahip olmadığı bilinmektedir.
Bu nedenle;
GİRESUN KÜLTÜR MERKEZİ’nin, şehrin doğu bölgesinde (Alman Çeşmesi
Mevkiinde, Petrol Ofisinin batı tarafına), alan ve konum olarak Kültür Merkezi
yapılmasına uygun bir arsaya ve şehrimizin ihtiyaçlarına cevap verebilecek nitelikte
gerçek bir KÜLTÜR MERKEZİ olarak yapılmasının sağlanması gerekmektedir.
Engellilerin Kentsel Hakları:
Engellilerin kent yaşamına olağan bir şekilde katılımının sağlanması yasal bir zorunluluk ve
öncelikle yerel yönetimlerin görevidir.
Kent yaşamına olağan bir şekilde katılabilme özgürlüğü, toplumun hiçbir kesimi için bir lüks
olmamalıdır. Yeni yapılacak açık ve kapalı mekân düzenlemelerinde engelli insanlarımızın
kentlilik hakları özellikle dikkate alınmalı, mevcut alanlardaki iyileştirmeler bir an önce
tamamlanmalıdır.
Bu nedenle kent genelinde “Engelli Erişimi” ile ilgili düzenlemelere öncelik verilmesi ve
konu ile ilgili proje ve uygulama denetimlerinin daha düzenli yapılması önemlidir.
Kent genelinde, değişik zamanlarda yapılan açık alan düzenlemelerinde, ilgili yönetmeliklere
uyulmaması nedeniyle engelli erişimi konusunda kullanım zorluğu yaratan kötü örneklerin bir
an önce ilgili yönetmeliklere uygun hale getirilmesi gerekmektedir.
Konu ile ilgili çalışmalarda yapılan yanlış uygulamaların (yanlış rampa eğimleri, eksik
imalatlar, yanlış malzeme seçimleri, eksik yönlendirmeler vb.) istenilen bölgede, istenilen
nitelikte engelli erişimi sağlamayacağı gibi yeni kazalara de neden olabileceği dikkate
alınmalıdır.

İmar Uygulamaları ve Yapı Denetimi:
Yürürlükte olan Revizyon İmar Planı ile Koruma Amaçlı İmar Planı uygulamalarının iyi
denetlenmesi ve Yapı Denetimlerinin düzenli yapılması son derece önemlidir.
Yapı Denetim sürecinin ilgili yasa ve yönetmeliklere uygun bir şekilde yürütülmesi için, yapı
sektöründe yer alan tüm meslek odalarının ilgili meslek alanlarındaki proje denetimlerinin
yapılmasına olanak sağlaması için, başta Mimarlar Odası olmak üzere tüm Meslek
Odaları ile Mesleki Denetim Protokollerinin yapılması sağlanmalıdır.
Planlı kentleşme için Plan Kararlarının doğru uygulanması kadar, uygulama sürecinde ortaya
çıkan sorunların da Kentleşme kuralları doğrultusunda çözülmesi önemlidir.
Bu nedenle kent planlaması ve uygulama süreçlerinde, ilgili Meslek Odaları’nın katılımlarının
sağlanması ile nitelikli çözüm önerileri geliştirilebilir.
Ayrıca, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerinden sonra, bir kez daha görülmüştür ki;
yapılaşma (imar) alanlarının belirlenmesi ve düzenlemesinde sağlam zemin bölgelerinin
seçilmesi, yapılaşmanın zeminin özelliklerine uygun olarak projelendirilmesi ve tüm
yapılaşma sürecinin ilgili yönetmeliklere göre denetlenmesi hayati derecede önemli ve
zorunludur.
Yüksek Katlı Yapılaşma:
Son dönemde genel bir planlama sorunu haline gelmeye başlayan yüksek katlı yapılaşma
olumsuz etkilerini Giresun’da da göstermeye başlamıştır.
Kentin coğrafi yapısına uygun olmayan ve genel planlama kuralları ile örtüşmeyen yüksek
katlı yapılaşmanın (10 kat ve üzeri) beraberinde sonradan düzeltilmesi olanaksız sorunlar
yarattığı bilinmektedir.Bu nedenle gerekirse tüm planlama kararları yeniden incelenerek
gerekli imar düzenlemelerinin bir an önce yapılması kentin geleceği açısından çok önemlidir.
Yüksek katlı yapılaşma planlamasında; genel planlama ilkelerine uyulması, kentin ve
bölgenin coğrafi yapısına uygunluğun incelenmesi, çevredeki mevcut yapılaşmanın dikkate
alınması, alt yapı ve trafik konularının özellikle doğru planlanmasına özen gösterilmelidir.
Aksi takdirde komşu il ve ilçelerde gördüğümüz kötü örneklerin daha kötüsünü yaşamak
zorunda kalabiliriz.

İklim Değişikliği, Doğal Afetlere Hazırlık ve Kentsel Afet
Planlaması:
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri ilimizde de güçlü bir şekilde hissedilmiştir.
Depremler ve sonrasında bölgede yaşanan büyük acılar, kentlerin doğal afetlere karşı
hazırlıklı olmasının ne kadar önemli olduğunu bir kez daha göstermiştir.
Bölgemizde son yıllarda sel ve heyelangibi felaketlerya da fırtına gibi iklimsel olayların
yaşandığı ve benzeri olayların yaşanma sıklığının giderek arttığı gözlenmektedir.
Yaşanan tecrübeler, doğal afetler ve iklim olayları ile ilgili planlamada, riskli bölge tanım ve
tespitlerinin önceden yapılmış olmasının, arama-kurtarma, acil müdahale ve hasar tespit
çalışmalarına kolaylaştırıcı ve hızlandırıcı etkisi olduğunu göstermektedir.
Bu nedenle, ilgili kurumlarla görüşülerek, İklim Değişikliği ve Doğal Afetler konusunda
önleyici ya da olası hasarların hafifletilmesi için, Yerel Afet Planlaması çalışmalarına önem
verilmelidir.
Proje Yarışmalarının Önemi:
Belediye eliyle yapılacak yatırım, planlama ve düzenleme işlerine ait projelerin, ulusal veya
yerel ölçekte yapılacak proje yarışmaları ile elde edilmesi, seçenek üretme ve planlama
açısından, yeni bakış açıları yaratacaktır.
Proje yarışmalarının temel yaklaşımı, yarışma süreci ve sonrasındaki değerlendirme süreçleri,
yarışma konusu alanlar için farklı görüşlerin tartışılması ile beraberinde kaliteli çözümler
üretilmesine olanak sağlayacaktır. Ayrıca yarışma sürecinin yaratacağı tartışma ortamları
kentsel konulara ayrı bir kültürel zenginlik katarak, kentin tanıtımına katkı sağlayacaktır.

GENEL KONULAR:
KENTLİ HAKLARI:
1. İnsan haklarına saygılı ve bu hakları geliştirmeye açık, bireyin refahını ve kişiliğini
geliştirme güdüsü ve fırsatı sağlayan bir kentsel ortamda yaşama hakkı.
2. Saldırılara ve suça karşı korunmuş güvenli bir kentte yaşama hakkı.
3. Hava, su, gürültü vb. kirlenmelere konu olmayan ekolojik dengeleri korunmuş bir kentsel
çevrede yaşama hakkı.
4. Kentte yaşayanların kendi ekonomik ve toplumsal girişimlerini geliştirmek için gerekli alt
yapılara sahip olmayı isteme hakkı.
5. Kentte yaşayanların yeterli çeşitlilikte mal ve hizmetlerden seçme olanağına sahip olması
hakkı.
6. Kentte uygun yeterli çalışma olanaklarına ve güvencesine sahip olma ve kentin ekonomik
gelişmesinden pay alabilme hakkı.
7. Çoğulcu bir kentli kültürü edinebilme fırsatlarına sahip olabilme hakkı.
8. Kültürel farklılıkları dolayısıyla kimsenin iş yaşamında ve toplumsal yaşamda
dışlanmadığı ikincil konumlara itilmediği çok kültürlü, bir kentte yaşama hakkı.
9. Bağlılık duyabileceği, ona anlam yükleyebileceği, kimliği olan bir kentte yaşama hakkı.
10. Tarihsel mirasın ve geçmişle sembolik bağların korunduğu, nitelikli, uyumlu mimarlık
değerlerinin bulunduğu ve yenilerinin eklenebildiği bir çevrede yaşama hakkı.
11. Yeterli çeşitlilikte konutun üretilmekte olduğu bir sistemin sağlandığı konut stoku içinden,
kentte yaşayanların ödeme koşullarına uygun, sağlıklı, özel yaşamın gizliliğine olanak
veren, dinlendirici, güvenceli konut edinebilme ya da kiralayabilme hakkı.
12. Konut alanları, çalışma alanları, dinlenme ve eğlenme ile ulaşımı arasında, birbirini
rahatsız etmeyen uyumlu bir arazi dengesine sahip, insanların birbirleriyle ilişki kurma
fırsatını çoğaltan bir kentte yaşama hakkı.
13. Kentlilere özürlüler de dâhil olmak üzere kentteki değişik gelir gruplarına kentin bir
noktasına çok zaman harcamadan belli bir konfor düzeyinde seyahat ederek ulaşma olanağı
veren yol ve ulaşım sistemine sahip olma hakkı.
14. İnsanların kendilerini yeniden üretebilme olanaklarını güvence altına alan, koruyucu sağlık
tesislerine kolayca ulaşabilen, sağlıklı içme suyu ve kanalizasyon sistemlerine sahip,
yeterli güneş ışığı alan, yeşil alanlara sahip bir kentte yaşama hakkı.
15. Dünyanın gelişmiş bilgi ve hünerlerini elde etme olanağını sağlayan, eğitim ve kendini
yetiştirme olanakları veren, bu olanakları sürekli geliştiren bir kentte yaşama hakkı.
16. Kentte yaşayanların, yaş, yetenek ya da gelir ayırımı olmadan yeterli çeşitlilikte spor
yapma ve boş zamanları değerlendirme olanaklarından yararlanabilme hakkı.
17. Kentte yaşayanların, kentteki hizmetlerin görülmesini sağlayacak yerel yönetimlere seçme
ve seçilme, kararlarına katılma ve yönetim üzerinde sürekli bir demokratik denetimde
bulunma, kentsel çevrenin ve hizmetlerin geliştirmesine olanak verecek biçimde kendisini
vergilendirme hakkı.

YAYA HAKLARI:
A) Yaya Kaldırımları Yayalarındır. Bu nedenle;
1. Bütün yerleşim merkezlerinde, özgün ve yaygın yaya kaldırımı ağının bulunması, en
temel yaya hakkıdır.
2. Bütün yerleşim alanlarında yaya kaldırımlarının yapımı zorunludur.
3. Araçlar yaya kaldırımına park edemez.
4. Kaldırımlar üzerindeki bütün fiziki ve toplumsal engeller, serbest yürüyüşü
aksatmayacak biçimde düzenlenir.
5. Yayaların egzoz gazlarıyla zehirlenmemesi, gürültüyle rahatsız olmaması, üzerine
çamur, toz, vb. şeylerin sıçramaması için önlemler alınır.
B) Kent Merkezi Yaya Bölgelerinindir. Bu nedenle;
1. Toplu taşım dışındaki araçlar, merkeze girmekte özenle kaçınır.
2. Yaya bölgeleri, giderek bütün merkezi kapsayacak biçimde genişletilir.
3. Yaya bölgeleri her türlü motorlu araçtan kesinlikle arındırılır.
4. Yayalar, bu bölgeleri, kentsel etkileşim, kültürel etkinlik ve alış-veriş için özgün bir
biçimde kullanılır.
C) Yaya Geçitlerinde Üstünlük, Mutlak Olarak Yayalarındır. Bu nedenle;
1. Yayaların gereksindiği kadar sık, yaya geçidi sağlanır. Yaya geçitleri işaretlenir ve
buraları, hiçbir biçimde, araçlar tarafından işgal edilemez.
2. Yayalar için yeşil ışık süresi, gerekli yürüme süresine göre ayarlanır.
3. Zemin katı yayalarındır. Genel kural olarak, yayalar, üst ve alt geçitlere zorlanamaz.
4. Herkesin, istediği yerlere, yaya yollarından gitme hakkı vardır.
5. Bu nedenle kentlerde, motorlu trafik altyapısından tamamen ayrı, sırf yayalar için,
yollar yapılır.
6. Her çocuğun okula, yaya yolundan güvenlik içinde gitmesi sağlanır.
7. Kent yönetimi, yaya yolunu hizmet ve tesislerle donatır.
8. Yaya yoluna paralel, bisiklet yolları yapılır.
9. Yaya ve bisikletli ulaşım, kitle haberleşmesi ile ve yer özendiricilerle desteklenir.
D) Kent Yaşamın Gerçek Sahibi Yayalardır. Bu nedenle;
1. Yayalık, insanlar arası iletişimi artırıp kentsel kültüre katkıda bulunduğu için,
desteklenir ve özendirilir.
2. Yayalar, yerel yönetimlerle birlikte, yayalık haklarını savunabilecek, şikâyetlerini
iletecek bir örgütlenme geliştirilir.
3. Trafikle ilgili kararlar ve polisler, yayaların haklarını da gözetir ve korur.
4. Yaya altyapısının, gece-gündüz bakımlı, temiz ve aydınlık tutulmasını, onarılmasını,
yayaların katkılarıyla yerel yönetimler yapar.
5. Yayalar, kaldırımlar, yaya bölgeleri, yaya yolları, yaya geçitleriyle ilgili kararların
alınmasına katılmak hakkına sahiptir.

AVRUPA KENTLİ HAKLARI:
Aşağıda belirtilen hakların gerçekleşmesi fertlerin, dayanışma ve sorumlu hemşeriliğe ilişkin
eşit yükümlülükleri kabul etmesine bağlıdır.
Avrupa yerleşimlerinde yaşayan kent sakinleri şu haklara sahiptir:
1. GÜVENLİK:
Mümkün olduğunca suç, şiddet ve yasa dışı olaylardan arındırılmış emin ve güvenli bir kent.
2. KİRLETİLMEMİŞ, SAĞLIKLI BİR ÇEVRE:
Hava, gürültü, su ve toprak kirliliği olmayan, doğası ve doğal kaynakları korunan bir çevre.
3. İSTİHDAM:
Yeterli istihdam olanaklarının yaratılarak, ekonomik kalkınmadan pay alabilme şansının ve
kişisel ekonomik özgürlüklerin sağlanması.
4. KONUT:
Mahremiyet ve dokunulmazlığının garanti edildiği, sağlıklı, satın alınabilir, yeterli konut
stokunun sağlanması.
5. DOLAŞIM:
Toplu taşım, özel arabalar, yayalar ve bisikletliler gibi tüm yol kullanıcıları arasında,
birbirinin hareket kabiliyetini ve dolaşım özgürlüğünü kısıtlamayan uyumlu bir düzenin
sağlanması.
6. SAĞLIK:
Beden ve ruh sağlığının korunmasına yardımcı çevrenin ve koşulların sağlanması.
7. SPOR VE DİNLENCE:
Yaş, yetenek ve gelir durumu ne olursa olsun, her birey için, spor ve boş vakitlerini
değerlendirebileceği olanakların sağlanması.
8. KÜLTÜRLER ARASI KAYNAŞMA:
Geçmişten günümüze, farklı kültürel ve etnik yapıları barındıran toplulukların barış içinde
yaşamalarının sağlanması.
9. KALİTELİ BİR MİMARİ VE FİZİKSEL ÇEVRE:
Tarihi yapı mirasının duyarlı bir biçimde restorasyonu ve nitelikli çağdaş mimarinin
uygulanmasıyla, uyumlu ve güzel fiziksel mekânların yaratılması.
16
10. İŞLEVLERİN UYUMU:
Yaşama, çalışma, seyahat işlevleri ve sosyal aktivitelerin olabildiğince birbiriyle ilintili
olmasının sağlanması.
11. KATILIM:
Çoğulcu demokrasilerde; kurum ve kuruluşlar arasındaki dayanışmanın esas olduğu kent
yönetimlerinde; gereksiz bürokrasiden arındırma, yardımlaşma ve bilgilendirme ilkelerinin
sağlanması.
12. EKONOMİK KALKINMA:
Kararlı ve aydın yapıdaki tüm yerel yönetimlerin, doğrudan veya dolaylı olarak ekonomik
kalkınmaya katkı konusunda sorumluluk sahibi olması.
13. SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA:
Yerel yönetimlerce ekonomik kalkınma ile çevrenin korunması ilkeleri arasında uzlaşmanın
sağlanması.
14. MAL VE HİZMETLER:
Erişilebilir, kapsamlı, kaliteli mal ve hizmet sunumunun yerel yönetimi, özel sektör ya da her
ikisinin ortaklığıyla sağlanması.
15. DOĞAL ZENGİNLİKLER VE KAYNAKLAR:
Yerel doğal kaynak ve değerlerin; yerel yönetimlerce, akılcı, dikkatli, verimli ve adil bir
biçimde, beldede yaşayanların yararı gözetilerek, korunması ve idaresi.
16. KİŞİSEL BÜTÜNLÜK:
Bireyin sosyal, kültürel, ahlaki ve ruhsal gelişimine, kişisel refahına yönelik kentsel koşulların
oluşturulması.
17. BELEDİYELERARASI İŞBİRLİĞİ:
Kişilerin yaşadıkları beldenin, beldeler arası ya da uluslararası ilişlerine doğrudan katılma
konusunda özgür olmaları ve özendirilmeleri.
18. FİNANSAL YAPI VE MEKANİZMALAR:
Bu deklarasyonda tanımlanan hakların sağlanması için, gerekli mali kaynakları bulma
konusunda yerel yönetimlerin yetkili kılınması.
19. EŞİTLİK:
Yerel yönetimlerin; tüm bu hakları bütün bireylere cinsiyet, yaş, köken, inanç, sosyal,
ekonomik ve politik ayrım gözetmeden, fiziksel veya zihinsel özürlerine bakılmadan; eşit
olarak sunulmasını sağlamakta yükümlü olması.

SONSÖZ:
Giresun’un kentsel sorunlarının tamamının sınırlı bir görüş paylaşımı ile gündeme getirilerek,
kesin ve kalıcısonuçlar çıkarmanın mümkün olmadığı açıktır.
Yerel Yönetimlerin temel görevlerinden olan, kent içi alanların düzenlenmesi,
projelendirilmesi ve projelendirilecek bu alanların nasıl kullanılacağı, sokak – anket
çalışmaları, kentin gerçek sahibi olan, kent halkının bilgilendirilmesi ve önemli istatistikî
bilgiler gerektirebilir.
Konu başlıkları daha da arttırılabileceği gibi, bazı konular tek başlık altında daha ayrıntılı
olarak da sıralanabilir.
Her biri ayrıntılı olarak tartışılabilecek olan;
• Yeni Alt yapı yatırımları,
• Sahil kenti olan Giresun’un sahil bandının nasıl kullanılması gerektiği,
• Mahalle kültürünün yaşatılması için, Mahalle Meydanları düzenlemeleri yapılması,
• Balıkçılığınolduğu bir şehirde Balıkçı Barınaklarının ve Balık Pazarının yeniden
düzenlenmesi,
• Semt pazarlarının durumu,
• İstihdamı arttırmaya yönelik planlamaların neler olabileceği,
• Batlama ve Aksu havzalarının düzenlenmesi,
• İlçe ve köylere ulaşımı sağlayan dolmuş duraklarının yerleri ve bu duraklar için
yapılması gerekli düzenlemeler,
• Kent içinde sosyal donatı ve rekreasyon alanlarının arttırılması, çocuk, yaşlı ve
engelliler için yeni alanlar düzenlenmesi,
• Koruma Kurulları ve Bölge Müdürlüklerinin ilimizde yeniden yapılandırılması,
• Üniversite öğrencilerine yönelik çalışmalar ve Yurt Binaları,
• Kent güvenliği,
• Kent yoksullarına yönelik çalışmalar,
• Kentsel donatıların kullanımı,
• Yerel ürünler ve el sanatlarının yaşatılması için yapılması gerekli çalışmalar,

Değinilen konuların tamamının tek çözüm yerinin yerel yönetim olmadığı, bazı büyük ve
önemli proje ve düzenlemelerin yetki ve sorumluluğunun merkezi yönetimde olduğu
bilinmektedir.
Yerel yönetimler, kentin, sosyal, kültürel ve fiziki yapısını planlarken, aynı zamanda kentlerin
doğru ve nitelikli gelişmesi için, toplumun öncü gücü, yönlendiricisi ve ortak sesidir.
Mimarlar Odası Giresun Şubesi olarak, yaşadığımız kente bir meslek odası bakışıyla sahip
çıkmak ve bu kentin temel kentsel sorunlarına çözüm üretmek için, ortak akıl yaratma
çabasıyla paylaştığımız görüş ve önerilerimiz; her zaman, her konuda, GİRESUN için en
iyisini bulma çabasının bir sonucudur.
Tüm adaylara başarılar dileriz…